Норвегия МХС-тың Нетаньяхуға қатысты ордерін орындауға дайын
МИД-тің ресми мәлімдемесінде Норвегия МХС-ты құрған Рим статутына қатысушы мемлекет болып табылатыны және сот шешімдерін орындауға міндетті екені атап өтілді. Ведомство өкілі статут ережелері ордер берілген адамдарды қамауға алу және оларды Гаагаға жеткізуді қоса алғанда, сотпен сөзсіз ынтымақтасуды талап ететінін еске салды.
Нетаньяхуға қамауға алу ордері МХС тарапынан Израиль қарулы күштерінің Газа секторындағы әрекеттеріне қатысты айыптаулар бойынша шығарылды. Құжатта МХС әскери қылмыс ретінде саралайтын, халықаралық гуманитарлық құқықтың болжамды бұзушылықтары көрсетілген. Ордерлерде ісі тергелетін өзге де жоғары лауазымды израильдік шенеуніктердің есімдері аталады.
Норвегия МИД-інде ордерді орындау оған аты жазылған адам Норвегия аумағында болған жағдайда автоматты түрде жүзеге асатыны, сапар мақсатына қарамастан — ресми сапар, халықаралық іс-шараларға қатысу немесе жеке сапар — орындалатыны айтылды. Дипломаттар бұл тәсіл Норвегияның Рим статутына қосылғандағы міндеттемелеріне сәйкес келетінін және саяси ерекшеліктерге жол бермейтінін атап өтті.
Израиль шенеуніктеріне ордерлердің берілуі халықаралық деңгейде кең резонанс тудырды. Израиль билігі МХС әрекеттерін заңсыз және саяси астары бар деп атап, соттың Израильге қатысты юрисдикциясы жоқ екенін, себебі елдің Рим статутына қатыспайтынын мәлімдеді. Ал МХС Палестина статутқа қатысушы мемлекет ретінде танылғандықтан, бұл жағдай бойынша істерді қарауға құқығы бар екенін алға тартады.
Норвегия басқа да Еуропа елдерімен бірге МХС шешімдерін барлық қатысушы мемлекеттер орындауы тиіс деген ұстанымды ұстанады. Бұған дейін Ирландия, Испания және Бельгия билігі де ордер берілген тұлғалар олардың шекарасын кесіп өтсе, ордерлер орындалатынын мәлімдеген. Бұл шетелге сапар жоспарлап жүрген израильдік шенеуніктер үшін әлеуетті дипломатиялық қиындықтар туғызады.
Нетаньяхуға қатысты МХС ордерін орындау мәселесі заңдық қана емес, саяси маңызға да ие. МХС жүйесіне кіретін елдер үшін бұл — халықаралық құқыққа адалдығын сынау, ал Израиль үшін — жоғары лауазымды өкілдерінің қамауға алыну қаупін ескере отырып, серіктестермен қарым-қатынасты құрудағы қиындық.
Ордерлерге қатысты жағдай БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі мен Еуропа Кеңесі отырыстарын қоса алғанда, халықаралық алаңдарда да талқылануда. Адам құқықтарын қорғау ұйымдары МХС шешімдерін орындауға дайын елдердің мәлімдемелерін құптап, саяси мәртебесіне қарамастан барлық тұлғаларға тең көзқарас танытуға шақырады.
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.