Әлем

Иранда «Трамптың жоспары» Кавказ үшін Зангезур дәлізіне тең деп мәлімдеді

Иранның Жоғарғы көшбасшысының кеңесшісі Али Акбар Вилаяти АҚШ ілгерілетіп отырған Кавказға арналған «Трамп жоспары» іс жүзінде Тегеран басынан бері қарсы болып келген Зангезур дәлізі жобасымен бірдей екенін айтты.
желтоқсан 17, 2025 - 11:24
 0  2
Фото ашық көздерден алынды

Иран Жоғарғы көшбасшысының халықаралық мәселелер жөніндегі кеңесшісі Али Акбар Вилаяти Оңтүстік Кавказға арналған «Трамп жоспары» мәні жағынан Иран тұрақты түрде қарсы болып келген Зангезур дәлізі жобасынан айырмашылығы жоқ екенін мәлімдеді. Ол бұл туралы Тегеранда Арменияның Ирандағы елшісі Григор Акобянмен өткен кездесуде айтты. Кездесуде Оңтүстік Кавказдағы жағдайға баса назар аудара отырып, өңірлік және халықаралық мәселелер талқыланды.

Вилаятидің айтуынша, екі бастаманың айырмашылығы тек формалды сипатқа ие және атауында ғана көрініс табады. Ол бұған дейін жоба Зангезур дәлізі тұжырымдамасы аясында тікелей ілгерілетілгенін, ал қазір оның бағалауынша, Армениядағы америкалық компаниялардың қатысу тетігі арқылы жүзеге асырылып жатқанын атап өтті. Кеңесші бастаманың мазмұны өзгеріссіз қалып отырғанын айтты.

Вилаяти талқыланып отырған жоба аясында Америка Құрама Штаттары 43 шақырымдық көлік бағытын дамытуға 99 жыл мерзімге айрықша құқықтар алуы мүмкін екенін мәлімдеді. Оның сөзінше, мұндай тәсіл стратегиялық маңызы бар дәлізді іс жүзінде сыртқы бақылауға беруді білдіреді, бұл өңірлік қауіпсіздік мүдделеріне қайшы келеді.

Жоғарғы көшбасшының кеңесшісі Иран Ислам Республикасы мұндай жоспардың жүзеге асырылуына түбегейлі қарсы екенін атап өтті. Ол Тегеран Зангезур дәлізі идеясынан бастап-ақ қарсы болғанын және өңірдегі қолданыстағы шекаралардың өзгеруіне әкелуі мүмкін кез келген жобаларды жүйелі түрде жоққа шығаратынын еске салды. Оның айтуынша, бастаманың форматы мен атауына қарамастан, Иранның ұстанымы өзгермейді.

Вилаяти жобаның жүзеге асырылуы қауіпсіздік тұрғысынан ықтимал салдарға әкелуі мүмкін екенін де ескертті. Оның бағалауынша, мұндай дәліздің құрылуы НАТО-ның Иранның солтүстігіне қарай қатысуын кеңейтуге жол ашады. Бұл, оның айтуынша, Иранның солтүстік өңірлері үшін ғана емес, Ресейдің оңтүстік аймақтары үшін де елеулі қатер тудырып, өңірдегі күштер теңгерімін өзгертуі мүмкін.

Кеңесші Оңтүстік Кавказ күрделі тарихи, саяси және этникалық үдерістер аймағы екенін және сыртқы ықпалдарды қайта бөлу алаңы ретінде қарастырылмауы тиіс екенін атап өтті. Оның пікірінше, ұсынылып отырған жоба Арменияның аумақтық тұтастығын өзгертуге бағытталған және одан әрі тұрақсыздану қаупін тудырады.

Вилаяти бұған дейін де осындай ұстанымды білдіргенін еске салып, өңірлік шекараларды қайта бөлуге және сыртқы әскери қатысуды күшейтуге әкелуі мүмкін кез келген бастамалардың жол берілмейтінін атап өтті. Оның айтуынша, Иран Оңтүстік Кавказдағы қолданыстағы тепе-теңдікті сақтауды өзінің ұлттық қауіпсіздігінің негізгі факторларының бірі ретінде қарастырады.

Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.