Қазақстан КТК-ға жасалған украин дрондарының шабуылы үшін өтемақы талап етуде
Украина дрондарының КТК-ға шабуылы: Қазақстан үшін қандай салдары бар?
17 ақпанда украин дрондары Ресейдің Краснодар өлкесінде орналасқан "Кропоткинская" мұнай айдау станциясына шабуыл жасады. Бұл нысан Каспий құбыр консорциумының (КТК) маңызды инфрақұрылымдық бөлігі болып табылады.
КТК – Қазақстан мұнайының негізгі экспорттық маршруты:
- Тасымалданатын мұнайдың 90%-ы қазақстандық
- Акционерлері: "ҚазМұнайГаз", Chevron, ExxonMobil, Eni
- Күн сайын миллиондаған баррель қазақстандық мұнай әлемдік нарыққа осы құбыр арқылы жеткізіледі
Шабуылдың салдары ауыр болуы мүмкін:
- "Транснефть" компаниясы КТК арқылы Қазақстан мұнайының прокачкасы 30%-ға азаюы мүмкін екенін хабарлады
- Қысқа мерзімді перспективада тасымалдау қауіптері туындады
- Қазақстандық мұнайдың Еуропаға экспорты тәуекелге ұшырады
Қазақстанның Энергетика министрлігі әзірге мұнай қабылдау бойынша шектеулер жоқ екенін хабарлады, алайда жағдай бақылауда ұсталып отыр.
Никита Шаталов не дейді?
Мәжіліс депутаты Никита Шаталов КТК-ға жасалған шабуыл Қазақстанның бейтарап саясатына қайшы келеді деп мәлімдеп, Украинадан өтемақы талап ету керектігін айтты.
"Украиналық тарап бұл шабуылды мойындады және оны Ресей агрессиясын қолдайтын инфрақұрылымға жасалған соққы ретінде түсіндірді. Бірақ КТК арқылы тасымалданатын мұнайдың 90%-ы Қазақстанға тиесілі, әрі оның негізгі бенефициарлары – Батыс компаниялары."
Шаталов бұл шабуылдың Қазақстан экономикасына тікелей зиян келтіргенін атап өтті.
"Бұл инфрақұрылым Қазақстан экономикасы үшін стратегиялық маңызға ие. Мұнай экспорты – біздің негізгі табыс көздеріміздің бірі. Аталған шабуыл тікелей біздің мүдделерімізге соққы берді."
Сонымен қатар, ол Қазақстанның қақтығысқа бейтарап ұстанымын еске салды:
- Қазақстан бастапқыдан бейтараптықты сақтап келеді
- Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Украина президенті Владимир Зеленскиймен байланыста болған
- Қазақстан ЛДНР-ды мойындаған жоқ, бұл оның халықаралық құқық нормаларына сәйкес бейтарап саясат жүргізіп отырғанын көрсетеді
"Шешім қабылдаған тараптар бұл үшін жауап беруі керек. Қазақстан өз экономикалық мүдделерін қорғауы тиіс және Украинадан өтемақы талап етуі керек."
Шаталов Қазақстан Украина билігін бұл әрекеті үшін жауапкершілікке тарту бойынша ресми қадамдар жасауы керек деп есептейді.
Қазақстан билігінің реакциясы қандай болды?
Қазіргі уақытта Қазақстан үкіметі ресми өтемақы талаптарын қойған жоқ, алайда Сыртқы істер министрлігі бұл мәселені украиналық серіктестермен талқылауды жоспарлап отырғанын мәлімдеді.
Егер Қазақстан Украинадан ресми түрде өтемақы талап етсе, бұл екі ел арасындағы қарым-қатынасқа айтарлықтай әсер етуі мүмкін.
Мүмкін салдарлар:
- Қазақстан мен Украина арасындағы дипломатиялық қарым-қатынас шиеленісуі мүмкін
- Қазақстанның бейтарап саясаты қайта қаралуы мүмкін
- Қазақстанның Батыспен экономикалық байланыстары да өзгеруі ықтимал
Қазіргі таңда Қазақстан үкіметі сақтық танытып отыр, алайда бұл мәселе алдағы дипломатиялық кездесулерде басты тақырыптардың бірі болуы мүмкін.
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.