Әлем

Ғалымдар жасанды интеллектіні ойды мидың сигналдары арқылы оқуға үйретті

Нейрофизиологтар ми сигналдарын имплантсыз және сөйлемей-ақ сөзге айналдыратын ИИ-модель ұсынды. Бұл — оймен сөйлеуді танитын интерфейс жасау жолындағы алғашқы қадам.
шілде 8, 2025 - 13:58
 0  198
Фото ашық көздерден алынды

Нейрофизиологтар тобы ми белсенділігін инвазивті технологияларсыз мағыналы сөздерге айналдыра алатын жасанды интеллект жүйесін ұсынды. Шілде айында жүргізілген зерттеу модельдің электроэнцефалография (ЭЭГ) құрылғысынан алынған сигналдарды оқып, оймен айтылған сөздерді қалпына келтіруге қабілетті екенін көрсетті.

Эксперимент барысында үш түрлі өңдеу режимі қолданылды: дауыстап айтылған сөз, естілген сөз және санада ғана елестетілген сөз. Ең көп қызығушылық тудырғаны — қатысушы ойша сөз құрап, оны дауыстамай айтқан үшінші режим болды.

ИИ-модель бұған дейінгі әзірлемелермен салыстырғанда едәуір жетістік көрсетті: ол дәлдік бойынша екі есе жоғары нәтиже берді, әсіресе оймен артикуляцияланған сөздерді тану кезінде. Қазіргі модель тану жылдамдығы, дәлдігі және сөз қоры бойынша шектеулі болса да, имплантсыз немесе сыртқы ынталандырусыз ойды оқу мүмкіндігінің дәлелденуі нейроинтерфейс саласындағы серпіліс деп бағаланады.

Алгоритм ЭЭГ-дан алынған деректерді талдай отырып, белгілі бір сөздерге сәйкес келетін сигналдарды таниды. Бұрын мұндай технологиялар терең нейроинтеграцияны қажет ететін немесе алдын ала белгіленген бірнеше командалармен ғана жұмыс істейтін. Жаңа модель жеке ми ерекшеліктеріне бейімделе алатын және кең ауқымда қолдануға мүмкіндік беретін әлеуетке ие.

Бұл әзірлеме әзірге практикалық қолдануға арналмаған, дегенмен авторлар болашақта осындай технологиялар келесі буындағы нейроинтерфейстердің негізіне айналатынына сенімді. Олар сөйлеу, қозғалыс қабілеті бұзылған немесе сал болып қалған адамдармен қарым-қатынасты қалпына келтіруге мүмкіндік беруі мүмкін.

Ғалымдар болашақ зерттеулердің негізгі бағыты — сөз қорын кеңейту, тану дәлдігін арттыру және әртүрлі мидың белсенділігіне бейімделу болатынын атап өтті. Сонымен қатар жалған жауаптардың санын азайту және алгоритмнің фоновый шударға төзімділігін арттыру бойынша жұмыстар жүргізілуде.

Мұндай интерфейстерді дамытуда ой құпиялылығы мен менталдық белсенділікті сырттан бақылау мүмкіндігі секілді этикалық мәселелер де ескерілуі тиіс. Қазіргі зерттеу тек ерікті қатысу мен бақыланатын эксперименттік жағдайлар шеңберінде жүргізілуде.

Бұл зерттеудің нәтижелері — ми мен цифрлық жүйелер арасында тікелей байланыс орнататын технологияларды жасау жолындағы алғашқы, бірақ маңызды кезең ретінде қарастырылады. Модель ойды физикалық араласусыз оқуға болатындығын техникалық тұрғыдан дәлелдеп, болашақ интерфейстерге жол ашуда.

Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.

Енді сіз біздің жаңалықтарды тікелей WhatsApp арқылы ала аласыз! Осы танымал мессенджердегі арнамызға жазылыңыз және барлық оқиғалардан хабардар болыңыз!