Дохадағы әуе шабуылы қайшылықтарды ашып берді

Алдыңғы түнде Катар астанасы Дохада кемінде он жарылыс болды. Хабарларға сәйкес, Израиль авиациясы ХАМАС штабы орналасқан ғимаратқа он екі соққы жасады. Шабуыл АҚШ Президенті Дональд Трамп ұсынған бітімге қатысты келіссөздермен тұспа-тұс келді. Нәтижесінде палестиналық лидер Халиль әл-Хайяның ұлы мен оның кеңсесінің басшысы қаза тапты. Әл-Хайяның өзі мен жоғары лауазымды ХАМАС делегациясы аман қалды.

Қозғалыс өкілдері соққы келіссөз процесін бұзуға бағытталған нысаналы әрекет болғанын айтты. ХАМАС-тың бір жоғары мүшесі Al Jazeera арнасына берген сұхбатында шабуыл бітім шарттарын талқылау кезінде жасалғанын атап өтті. Оның айтуынша, Израильдің әрекеттері дипломатиялық шешімнен бас тартуды көрсетіп, кез келген саяси диалог перспективасын қауіпке тігеді.

Катар Сыртқы істер министрлігі ресми мәлімдеме жасап, әуе шабуылын ел егемендігін өрескел бұзу және оның қауіпсіздігіне қол сұғу деп атады. Билік мұндай әрекеттерге жол бермейтінін және жауап шараларын қолдану құқығын сақтайтынын мәлімдеді. Алайда Доханың мәлімдемелері бірқатар күмән тудырды, өйткені көп ұзамай елдің ұстанымының қатаңдығына күмән келтіретін жағдайлар белгілі болды.

Біріншіден, шабуыл ауқымды болғанына қарамастан, елдің әуе қорғаныс жүйелері іске қосылмады. Бұл сарапшылардың сұрақтарын және араб қоғамындағы ашуды тудырды, себебі Катар заманауи әуе қорғанысы жүйелеріне ие және мұндай соққыларды тойтаруға қабілетті. Екіншіден, израильдік БАҚ АҚШ пен Катарға операция туралы алдын ала хабарланғанын жазды. Бұл деректер Доханың күтпеген шабуыл және егемендігін қорғаудағы табандылығы туралы мәлімдемелеріне күмән тудырады.

Қосымша деректер АҚШ пен Ұлыбританияның операцияны үйлестіруге қатысқанын көрсетеді. Авиациялық мониторинг мәліметтеріне сәйкес, британдық барлау-отын құю ұшағы бірнеше сағат бойы Катар әуе кеңістігінде болған, ол ұшып шығып, АҚШ күштері орналасқан Әл-Удейд базасына оралған. Бақылаушылар оның операция кезінде техникалық және барлау қолдауын қамтамасыз еткенін айтады. Мұның бәрі Израиль, Лондон және Вашингтон арасындағы үйлестіруді көрсетеді.

Осы оқиғалар аясында Иран өз ұстанымын білдірді. Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Исмаил Бакаи шабуылды «өте қауіпті және қылмыстық акт» деп атап, оның барлық халықаралық нормалар мен заңдарды бұзатынын, сондай-ақ Катар егемендігі мен палестиналық келіссөз жүргізушілердің қауіпсіздігіне өрескел қол сұғатынын айтты. Бакаи бұл БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құқықтың айқын бұзылуы екенін баса айтып, әлемдік қауымдастық пен аймақ елдерін Израильдің күшейіп келе жатқан агрессиясы алдында әрекетсіз қалмауға шақырды.

Иранның реакциясы жалпы айыптауларға қосылды. Дегенмен Катар сынның ортасында қалды: бір жағынан, ол Израильге қарсы қатаң мәлімдеме жасады, екінші жағынан, өз аумағын қорғау үшін белсенді әрекеттердің болмауы және елдің алдын ала хабарлануы туралы деректер оның нақты ұстанымы жөнінде сұрақтар туғызды. Араб қоғамында мұндай қосарлылық Доханың ұлттық егемендікті қорғау туралы мәлімдемелеріне деген сенімді әлсіретеді деген пікірлер айтылуда.

Дохадағы әуе соққылары төңірегіндегі жағдай әскери әрекеттер, дипломатия және ішкі саясаттың тоғысуының айқын мысалына айналды. ХАМАС үшін бұл шабуыл шығындарға және келіссөз процесін бұзу әрекетіне әкелді. Катар үшін — тәуелсіздік пен қауіпсіздік туралы мәлімдемелерінің беріктігіне сынақ. Иран үшін — палестиналық мүдделерді қорғаушы және Израильді сынға алушы ретіндегі рөлін қайта көрсету мүмкіндігі.

Шабуылдың салдары Катардың нақты қадамдарға баратынына немесе тек дипломатиялық мәлімдемелермен шектелетініне байланысты болады. Дохадағы оқиғалар аймақтағы шиеленісті күшейтіп, халықаралық алаңдарда талқыланатыны күтіледі. АҚШ пен Ұлыбританияның қатысуын ескерсек, бұл оқиға жергілікті қақтығыстың аясынан шығып, Таяу Шығыстағы геосаяси күштердің тепе-теңдігіне әсер етуі мүмкін.

Сізде сенсация болуы мүмкін жаңалық бар ма?
Немесе өзіңізді редактор ретінде сынап көргіңіз келе ме?
altn.news сайтында бұл мүмкін!
Материалдарыңызды бөлісіңіз, пікіріңізді айтыңыз
және өзіңізді журналист немесе редактор ретінде сынап көріңіз.
Бұл өте оңай:
✅ Қосымшаны жүктеңіз:
      
      

✅ Сайтта тіркеліңіз.
✅ Жаңалықтарыңызды жасап, жариялаңыз.
Кім біледі, мүмкін сіздің материалыңыз келесі шулы тақырыпқа айналар!
altn.news сайтынан бүгін бастаңыз.

Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.