Зерттеу: «Телеграмның» инфрақұрылымын кім басқарады
«Телеграмның» инфрақұрылымын ФҚҚ-мен байланысы бар құрылым қызмет көрсетеді. Негізгі тұлғалар — бұрын мемлекеттік құрылымдармен және бақылау мен қорғаныс жобаларымен жұмыс істеген ресейлік кәсіпкерлер.
«Телеграм» өзін қауіпсіз мессенджер ретінде танытқанымен, зерттеу оның инфрақұрылымы ресейлік арнайы қызметтерге жұмыс істейтін компаниялармен байланысты екенін көрсетті. Атап айтқанда, мессенджер қолданатын серверлер, маршрутизаторлар мен IP-мекенжайларды басқарумен Антигуа мен Барбудада тіркелген Global Network Management компаниясы айналысады. Оның иесі — Тольятти қаласының тумасы Владимир Веденеев, бұрын «Глобалнет» байланыс операторын басқарған.
АҚШ-тағы сот құжаттарында Веденеев серверлерге қызмет көрсететін компанияның Telegram үшін жұмыс істейтінін көрсеткен, ал өзі мессенджердің қаржы директоры әрі GNM компаниясының бас директоры ретінде әрекет еткен. Оның айтуынша, тек өзі ғана Майамидегі дата-орталықты қоса алғанда, жабдықтарға рұқсат алған. Сонымен қатар, GNM қызметкерлерінің жартысы Ресейде жұмыс істейді, ал Telegram инфрақұрылымы ішінара бұрын «Глобалнетке» тиесілі желілер мен IP-мекенжайлар негізінде құрылған.
«Глобалнет» Ресейдің күштік құрылымдарын техникалық қамтамасыз ететін құрылымдармен тығыз байланыста болған. Акционерлерінің бірі — Можайский атындағы Әскери-ғарыш академиясының түлегі және Қорғаныс министрлігінің қорғаныс бөлімінде жұмыс істеген Роман Венедиктов. Ол 2010-жылдары Дуровтар отбасымен «ВКонтакте» трафигін қамтамасыз еткен «Пиринг» компаниясы арқылы жұмыс істеген.
Кейінірек «Глобалнет» пен «Пиринг» бірігіп, Еуропадағы ең ірі пиринг желілерінің бірі — DATAIX-ті құрды. Бұл желі Украина мен Беларусьті қоса алғанда көптеген провайдерлерге қызмет көрсетеді. Ресми сайттарда «Глобалнеттің» Telegram-ға Ресей мен ТМД елдерінде эксклюзивті қолжетімділігі болғаны және 2022 жылы Роскомнадзор талабы бойынша Deep Packet Inspection жүйесін алғашқылардың бірі болып енгізгені айтылған.
Сондай-ақ, «Глобалнет» Ресей Федерациясы Президенті Істері басқармасының ФҚҚ және ФСҚ-мен байланысты ГлавНИВЦ мекемесімен келісімшарт жасасқан. Бұл құрылым азаматтардың интернет-активтілігін талдау, бет-әлпетті тану жүйелері бар бейнебақылау жүйелерін жасау және жедел шараларды үйлестірумен айналысады.
Веденееевтің тағы бір компаниясы — «Электронтелеком». Ол Telegram-ға 5000-нан астам IP-мекенжай берген және ФҚҚ үшін жұмыс істейді, жедел-іздестіру шараларына арналған ақпарат тарату кешендеріне қызмет көрсетеді. Бұл деректер ресейлік арнайы қызметтердің Telegram трафигіне техникалық серіктестер арқылы қол жеткізуі мүмкін екенін көрсетеді.
Сарапшылар жүргізген техникалық талдау Telegram протоколының осал екенін растайды. Атап айтқанда, пайдаланушы хабарламаларында құрылғы идентификаторлары (auth_key_id) шифрланбаған түрде беріледі. Трафик маршрутын бақылайтын тараптар бұл арқылы пайдаланушылар арасындағы байланыстарды, IP-адрестер мен құрылғыларды анықтай алады. Инфрақұрылымға қол жеткізу кезінде бұл жабық ақпаратты бұзусыз немесе құрылғыға физикалық қол жеткізбей-ақ алуға мүмкіндік береді.
Telegram-ның бұрынғы қызметкерлері Веденееевпен байланыс жайлы білмегендерін айтады. Алайда сот құжаттары оның техникалық ресурстарды басқарудағы негізгі рөлін растайды. Ресейдің арнайы құрылымдарымен байланыс ашылғаннан кейін бұл жайттар мессенджердің тәуелсіздігі мен қауіпсіздігіне қатысты күмән тудырады.
Сондай-ақ, Павел Дуровтың көпшілік алдында айтқандарына қарамастан, әсіресе қаржылық қиындықтар кезінде Ресейге жиі барғаны анықталды. АҚШ-та TON криптовалютасын шығаруға тыйым салынғаннан кейін ол ресейлік кәсіпкерлерге, шикізатпен айналысатын компаниялар мен тұлғаларға қарыз болып қалды. 2021 жылы Telegram ВТБ, «Альфа Капитал» және «Атоннан» қаржыландыру алған. Дәл сол кезеңде Роскомнадзор Telegram-ға салынған тыйымды алып тастады.
Мессенджердің шынайы тәуелсіздігі туралы мәселе ашық күйінде қалып отыр. Павел Дуровтың бостандық пен құпиялылық қорғаушысы ретіндегі бейнесі мессенджердің серверлік инфрақұрылымын ресейлік арнайы қызметтер мен мемлекеттік құрылымдармен байланысты тұлғаларға беру тәжірибесімен қарама-қайшы келеді. Бұл пайдаланушы деректерін қорғау деңгейіне күмән тудырып, бақылау және пайдаланушылар әрекетін талдау мүмкіндігіне қатысты алаңдаушылық туғызады.
Сізде сенсация болуы мүмкін жаңалық бар ма?
Немесе өзіңізді редактор ретінде сынап көргіңіз келе ме?
altn.news сайтында бұл мүмкін!
Материалдарыңызды бөлісіңіз, пікіріңізді айтыңыз
және өзіңізді журналист немесе редактор ретінде сынап көріңіз.
Бұл өте оңай:
✅ Қосымшаны жүктеңіз:
✅ Сайтта тіркеліңіз.
✅ Жаңалықтарыңызды жасап, жариялаңыз.
Кім біледі, мүмкін сіздің материалыңыз келесі шулы тақырыпқа айналар!
altn.news сайтынан бүгін бастаңыз.
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.