Тоқаев: Ешкім ешкімге қай тілде сөйлеу керектігін айта алмайды

Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев ресми сөзінде елдегі тілдік тепе-теңдікті сақтау маңыздылығына және азаматтардың қай тілде сөйлейтінін таңдауға қысым жасауға болмайтынына баса назар аударды. Ол әрбір Қазақстан азаматының заң мен Конституция аясында кез келген тілді қолдануға құқығы бар екенін, ал біреуге тіл таңдауды мәжбүрлеуге ешкімнің құқығы жоқ екенін атап өтті.

Тоқаевтың айтуынша, азаматтарды белгілі бір тілде ғана сөйлеуге мәжбүрлеу, кемсіту немесе жария түрде талап ету — қоғамдық тәртіпті бұзатын арандатушылық ретінде қарастырылады. Мұндай әрекеттер қолданыстағы заңнама бойынша, соның ішінде әкімшілік және қылмыстық жауапкершілікпен, тоқтатылады.

Мемлекет басшысы Қазақстанның көпұлтты және көпконфессиялы ел ретінде бейбітшілік, тұрақтылық пен өзара құрметке негізделгенін атап өтті. Ол қазақ тілі — мемлекеттік, ал орыс тілі — ресми тіл екенін еске салды. Бұл Конституцияда бекітілген және жылдар бойы тәжірибеде қолданылып келеді. Тоқаевтың пікірінше, бұл арақатынас барлық азаматтардың тілі мен ұлтына қарамастан, үйлесімді өмір сүруінің негізі болуы тиіс.

Соңғы жылдары Қазақстанда кейде тілдік қақтығыстар туындап отыр, олардың негізінде азаматтарға қоғамдық орындарда қай тілді қолданатыны үшін қысым көрсетіледі. Президент мемлекет мұндай тенденциялардың өрбуіне жол бермейтінін, өйткені ол қоғамның келісіміне қауіп төндіретінін ашық айтты.

Ол сондай-ақ, ана тіліне және ұлттық мәдениетке деген құрмет басқа тілдерге немесе дәстүрлерге қарсы келмеуі керек екенін еске салды. Президент азаматтарды этика нормаларын сақтауға, бір-біріне құрметпен қарауға және арандатушылыққа ермеуге шақырды. Оның айтуынша, әрбір қазақстандық қай тілде сөйлесе де, өзін еркін әрі қорғалған сезінуі тиіс.

Қазақстанның тіл саясаты елде тұратын барлық этностарға теңдік пен құрмет қағидаттарына негізделген. Президент қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде дамуына мемлекет тарапынан қолдау жалғаса беретінін айтты. Алайда бұл басқа тілдерге шектеу қою немесе өзге мәдениеттердің құқықтарын бұзумен қатар жүрмеуі тиіс.

Тоқаев мемлекеттік органдар мен құқық қорғау органдарына тілге қатысты арандатушылық жағдайларын, әсіресе ақпараттық кеңістікте, қатаң бақылауда ұстау қажеттігін еске салды. Оның пікірінше, әлеуметтік желілер мен БАҚ арқылы тілдік алауыздықты қоздыру — жол берілмейтін жағдай және бұл азаматтық келісім мен бейбіт өмірдің негізін бұзады.

Президенттің айтуынша, тілге байланысты қысым көрген кез келген азамат заң жүзінде қорғалады және тиісті органдарға жүгіне алады. Ол Қазақстанда әр адам қай тілде сөйлесе де, өзін қауіпсіз сезінуі тиіс екенін ерекше атап өтті.

Осылайша, Тоқаевтың мәлімдемесі қоғам үшін маңызды белгі болды және этносаралық, тіларалық тепе-теңдікті сақтау бағытына адалдықты растады. Аймақтағы саяси-әлеуметтік өзгерістер жағдайында Қазақстан төзімділік, теңдік және әртүрлілікке құрмет қағидаттарын ұстануын жалғастырып отыр.

Сізде сенсация болуы мүмкін жаңалық бар ма?
Немесе өзіңізді редактор ретінде сынап көргіңіз келе ме?
altn.news сайтында бұл мүмкін!
Материалдарыңызды бөлісіңіз, пікіріңізді айтыңыз
және өзіңізді журналист немесе редактор ретінде сынап көріңіз.
Бұл өте оңай:
✅ Қосымшаны жүктеңіз:
      
      

✅ Сайтта тіркеліңіз.
✅ Жаңалықтарыңызды жасап, жариялаңыз.
Кім біледі, мүмкін сіздің материалыңыз келесі шулы тақырыпқа айналар!
altn.news сайтынан бүгін бастаңыз.

Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.

Енді сіз біздің жаңалықтарды тікелей WhatsApp арқылы ала аласыз! Осы танымал мессенджердегі арнамызға жазылыңыз және барлық оқиғалардан хабардар болыңыз!